วิถีตลาดและแนวทางการพัฒนาธุรกิจโคเนื้อคุณภาพสูงอย่างยั่งยืนในเขตภาคเหนือตอนบน 2 ของประเทศไทย กรณีศึกษา สหกรณ์โคขุนดอกคำใต้ จำกัด
No Thumbnail Available
Date
2020
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
มหาวิทยาลัยพะเยา
Abstract
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ ประเด็นแรก เพื่อศึกษาสถานการณ์การผลิตโคเนื้อคุณภาพสูงในเขตภาคเหนือตอนบน 2 ของประเทศไทย ประเด็นที่สอง ศึกษาวิถีตลาดโคเนื้อคุณภาพสูงในเขตภาคเหนือตอนบน 2 ของประเทศไทย โดยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งกรณีศึกษาในการศึกษาครั้งนี้ คือ สหกรณ์โคขุนดอกคำใต้ จำกัด ประกอบด้วยสมาชิกที่อยู่ในเขตภาคเหนือตอนบน 2 ของประเทศไทย (พะเยา เชียงราย แพร่ น่าน) มีจำนวนสมาชิกทั้งสิ้น 437 คน ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 1) เป็นผู้บริหารของสหกรณ์โคขุนดอกคำใต้ จำกัด ใช้เทคนิคสัมภาษณ์โดยวิธีเลือกแบบเจาะจง จำนวน 2 คน 2) ผู้ประกอบการขายส่งเนื้อโคคุณภาพสูง จำนวน 1 คน 3) ซูปเปอร์มาร์เก็ต จำนวน 1 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้ เป็นแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง โดยวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา ผลการศึกษาตามวัตถุประสงค์ ประเด็นแรกพบว่า จำนวนเกษตรกรที่เลี้ยงโคเนื้อคุณภาพสูงตั้งแต่ปี 2558 – 2561 ที่ผ่านมา พบว่า จำนวนเกษตรกรที่ผลิตโคเนื้อคุณภาพสูงมีจำนวนเพิ่มขึ้น ตามลำดับในปี 2561 มีจำนวนเกษตรกรเพิ่มขึ้นเป็น 437 คน เนื่องจากรัฐบาลมีนโยบายสนับสนุนการเลี้ยงโคขุนมากขึ้น และในขณะเดียวกันจำนวนโคเนื้อคุณภาพสูงในเขตภาคเหนือตอนบน 2 ของประเทศไทยมีแนวโน้ม เพิ่มขึ้นโดย ในปี 2561 มีจำนวนโคเนื้อคุณภาพสูงทั้งหมด 246 ตัว ในส่วนธุรกิจแปรรูปผลิตผลการเกษตรและการผลิตสินค้าของสหกรณ์โคขุนดอกคำใต้ จำกัด นั้น มีการเพิ่มขึ้นทุกปี เนื่องจากเป็นธุรกิจที่ดำเนินการตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ ในปี 2561 มีการลงทุนในธุรกิจอยู่ 22,856,641.98 บาท เพิ่มขึ้นจากปีก่อน ร้อยละ 121.04 ในส่วนของรายได้นั้น พบว่า มีรายได้อยู่ 3 ส่วน คือ ขายยกซาก ซึ่งเป็นวิธีขายที่สร้างรายได้ให้กับสหกรณ์โคขุนดอกคำใต้ จำกัด มากที่สุด เนื่องจากมีผู้ประกอบการขายส่งมีการทำบันทึกข้อตกลงความร่วมมือในการซื้อและจำหน่ายโคเนื้อร่วมกัน ขายเนื้อตัดแต่ง เช่น เนื้อแดงตัดแต่ง และขายผลผลิตพลอยได้ เช่น กระดูก เครื่องใน หนัง และไขมัน เป็นต้น ในปี 2561 สหกรณ์โคขุนดอกคำใต้ จำกัด มีรายได้รวมเท่ากับ 26,202,739.83 บาท เพิ่มขึ้นร้อยละ 115.12 โดยผลผลิตที่สร้างรายได้ให้กับสหกรณ์โคขุนดอกคำใต้ จำกัด มากที่สุดมาจากการขายยกซาก ร้อยละ 90.75 จากการขายผลผลิตพลอยได้ ร้อยละ 8.15 และจากการขาย เนื้อตัดแต่ง ร้อยละ 1.10 ตามลำดับ ประเด็นที่สอง พบว่า เกษตรกรจำหน่ายโคขุนคุณภาพมีชีวิตให้แก่สหกรณ์โคขุนดอกคำใต้ จำกัด ต่อมาสหกรณ์ฯ ดำเนินการแปรรูปโคเนื้อและจำหน่ายโคเนื้อคุณภาพสูงได้ 3 ช่องทาง คือ ผู้ประกอบการขายส่งเนื้อโคคุณภาพ โดยคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 78.86 ของปริมาณโคเนื้อทั้งหมด ซุปเปอร์มาร์เก็ต คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 19.51 ของปริมาณโคเนื้อทั้งหมด และสหกรณ์โคขุนดอกคำใต้ จำกัด จำหน่ายให้ผู้บริโภคโดยตรง คิดเป็นสัดส่วน ร้อยละ 1.63 ของปริมาณโคเนื้อทั้งหมด
Description
The objective of this study are to 1) study high quality beef cattle production in the upper northern region 2 area of Thailand, and 2) study the market channel of high quality beef cattle in the upper northern region 2 area of Thailand. This research is a qualitative research. A Case Study of Kho khun Dok Khamtai cooperative with members in the upper north region 2 of Thailand ( Phayao, Chiang Rai, Phrae, and Nan) was chosen. There were total of 437 members. The key informants were executives of Kho Khun Dok Khamtai Co. , Ltd. , the interview technique was used as instrument for data collection by using a specific selection method for 1) two persons in the company 2) wholesale high quality beef cattle entrepreneurs for one person 3) supermarket for one person. The descriptive method was employed for data analyzing to understand the industry. The results of research, according to the first objective found that the number of farmers who raised fattening cattle from 2015 – 2018. Also, there was an increasing rate of fattening cattle respectively. In 2018, the number of farmer who grew cattle increased to 437 people. At the same time, the number of high quality beef cattle in the upper northern region 2 area of Thailand tended to increased. In the year 2018, the total number of high quality beef cattle was 246. The agricultural processing business of Kho Khun Dok Kham Tai Co., Ltd. has increased every year. In 2018, the farmers invested in business 22,856,641.98 baht, which was an increase of 121.04 percent in revenue. It was found that there were three main income sources, namely selling the carcass, which is the most popular selling method that generates income for Kho Khun Dok Khamtai Co., Ltd. selling cut meats. selling by-products. In 2018, Kho Khun Dok Kham Tai Co., Ltd. had similar total income of 26,202,739.83 baht, which was an increase of 115.12 percent. The most generating income products from Kho Khun Dok Kham Tai Co., Ltd. derived from carcasses, by-product and from trimmed meats, which were 90.75, 8.15 and 1.10 percent, respectively. According to the second objective of the study, the researcher found that farmers sold quality fattening cattle to Kho Khun Dok Kham Tai Co., Ltd., and then the cooperative processed the beef cattle. Then the company sold high- quality beef cattle in three ways, which were quality beef wholesale operators which accounted for 78.86 percent of the total amount of beef cattle supermarkets which accounted for 19.51 percent of the total amount of beef cattle and Ko Khun Dok Kham Tai Co., Ltd. is sold directly to consumers, which accounted for 1.63 percent of the total beef cattle volume.
Keywords
วิถีตลาด, โคเนื้อคุณภาพสูง, ภาคเหนือตอนบน 2, สหกรณ์โคขุนดอกคำใต้ จำกัด, Market channel, High quality beef cattle, Upper northern cluster 2, Ko khun dok Khamtai cooperative
Citation
ปพิชญา ยอดมณี. (2563). วิถีตลาดและแนวทางการพัฒนาธุรกิจโคเนื้อคุณภาพสูงอย่างยั่งยืนในเขตภาคเหนือตอนบน 2 ของประเทศไทย กรณีศึกษา สหกรณ์โคขุนดอกคำใต้ จำกัด. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยพะเยา]. ฐานข้อมูลคลังปัญญาดิจิทัล มหาวิทยาลัยพะเยา (UP Digital Collections: UPDC).