การตรวจติดตามคุณภาพน้ำบริเวณพื้นที่การเกษตรก่อนไหลเข้าสู่หนองเล็งทรายโดยกระบวนการมีส่วนร่วมของเยาวชน
No Thumbnail Available
Date
2012
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
มหาวิทยาลัยพะเยา
Abstract
การเฝ้าระวังคุณภาพแหล่งน้ำพื้นที่หนองเล็งทรายโดยการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนเป็นวิธีการจัดการแหล่งน้ำที่ยั่งยืน จากการทดสอบปริมาณตกค้างของสารเคมีทางการเกษตรด้วยชุด GT test kit ในลำน้ำซึ่งไหลลงสู่หนองเล็งทรายตอนบนบริเวณพื้นที่ตำบลป่าแฝก และตำบลเจริญราษฎร์ อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา จำนวน 14 จุดเก็บตัวอย่างพบว่า มีความเสี่ยงจากการปนเปื้อนสารเคมีทางการเกษตรระดับไม่ปลอดภัยในแหล่งน้ำ จำนวน 8 จุด โดยมีค่าความสัมพันธ์เชิงบวกอย่างมีนัยสำคัญระหว่างความเสี่ยงกับความรู้พื้นฐานการใช้สารเคมีของเกษตรกร ดังนั้น จึงนำกระบวนการมีส่วนร่วมโดยให้ความรู้พื้นฐานด้านมลพิษน้ำแก่กลุ่มเยาวชนที่ได้รับผลกระทบโดยตรงจากมลพิษในหนองเล็งทรายใน 2 ตำบล จำนวน 30 คน เพื่อให้เยาวชนมีจิตสำนึกในการเฝ้าระวังคุณภาพน้ำ และส่งเสริมการเฝ้าระวังคุณภาพน้ำโดยการวิเคราะห์คุณภาพน้ำที่เยาวชนสามารถทำได้ด้วยตนเอง ตลอดจนสามารถวางแผนการติดตามคุณภาพน้ำอย่างต่อเนื่องในพื้นที่แหล่งน้ำของชุมชน หลังการให้ความรู้ พบว่า เยาวชนมีความรู้เกี่ยวกับมลพิษทางน้ำอยู่ในเกณฑ์ดี ร้อยละ 62.81 ผลจากกระบวนการมีส่วนร่วมในการเฝ้าระวังคุณภาพน้ำ พบว่า ระดับความเสี่ยงมีความสัมพันธ์เชิงลบกับความรู้พื้นฐานเรื่องมลพิษน้ำ (-0.69) อย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ 0.01 แสดงให้เห็นว่าหากเยาวชนมีความรู้พื้นฐานด้านมลพิษน้ำต่ำจะทำให้ความเสี่ยงในการปนเปื้อนสารเคมีทางการเกษตรในน้ำสูง และจากการศึกษา พบข้อสังเกตว่า เยาวชนต้องการมีส่วนร่วมกับภาครัฐในการจัดการดูแลทรัพยากรน้ำในพื้นที่ตนเองเป็นอย่างมากอีกด้วย
Description
Participatory water quality monitoring of Nong Leng Sai is sustainable approach for reservoir management. The amount of agrochemical residues was analyzed by GT test kit in the public streams which flow into Nong Leng Sai in the area of Tambol Pa Feak and Tambol Charoen Raj, Amphur Mae Jai, Phayao Province. 8 of 14 sample sites showed that the risk of contamination of agrochemical in water. Correlation between risk of agrochemical and knowledge of agrochemical usage was showed a positive (0.45) at significant level of 0.01. Thirty of local youth who have been directly affected by the pollution in Nong Leng Sai in both districts were selected to join the education course about the water quality monitoring for awareness training. After educating the youth with water pollution knowledge, 62.81 % having good knowledge of water pollution. This study could be noted that the educated youth needed to participate in water resource management with their local government.
Keywords
การติดตามคุณภาพน้ำ, หนองเล็งทราย, สารเคมีทางการเกษตร, การมีส่วนร่วมของเยาวชน, Water quality tracking, Nong Leng Sai, Agricultural chemicals, Youth participation
Citation
กรรณิกา รัถยาธรรมกูล. (2555). การตรวจติดตามคุณภาพน้ำบริเวณพื้นที่การเกษตรก่อนไหลเข้าสู่หนองเล็งทรายโดยกระบวนการมีส่วนร่วมของเยาวชน. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยพะเยา]. ฐานข้อมูลคลังปัญญาดิจิทัล มหาวิทยาลัยพะเยา (UP Digital Collections: UPDC).