การวิเคราะห์การไหลของฟอสฟอรัสในระบบนาข้าว : กรณีศึกษานาข้าวริมน้ำกว๊านพะเยา
Loading...
Date
2012
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
มหาวิทยาลัยพะเยา
Abstract
ปัจจุบันกว๊านพะเยามีธาตุอาหารจำพวก ฟอสฟอรัส และไนโตรเจนเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากกิจกรรมทางการเกษตร เป็นผลให้เกิดปรากฏการณ์ยูโทรฟิเคชั่น การเกิดยูโทรฟิเคชั่น ซึ่งทำให้คุณภาพน้ำเสื่อมโทรมลงอย่างรวดเร็ว งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษา และวิเคราะห์การไหลของฟอสฟอรัสจากระบบเกษตรกรรมนาข้าว โดยการใช้วิธีการวิเคราะห์การไหลของสาร (Material Flow Analysis : MFA) เพื่อหาวิธีในการจัดการ เพื่อลดมลพิษลงสู่กว๊านพะเยา วิธีนี้เป็นพื้นฐานของทฤษฎีสมดุลมวลของสารเข้า (Input) และสารออก (Output) ของการไหลของระบบย่อยแต่ละอันของฟอสฟอรัส ในระบบเกษตรกรรมนาข้าวริมกว๊านพะเยา (พื้นที่ศึกษา 24 ไร่) โดยมีสารขาเข้า ได้แก่ การใส่ปุ๋ยซึ่งมีค่าเท่ากับ 96 กิโลกรัมต่อรอบการผลิต หรือประมาณ 75% ฟอสฟอรัสจากนํ้าที่ทำการปล่อยนํ้าเข้า มีค่าเท่ากับ 1.53 กิโลกรัมต่อรอบการผลิต หรือประมาณ 1% ฟอสฟอรัสจากต้นกล้า มีค่าเท่ากับ 5.93 กิโลกรัมต่อรอบการผลิต หรือประมาณ 5% ฟอสฟอรัสจากฟางจากการเกษตรรอบก่อนหน้า มีค่าเท่ากับ 23.85 กิโลกรัมต่อรอบการผลิต หรือประมาณ 19% และมีฟอสฟอรัสที่ออกจากระบบเกษตรกรรมนาข้าวอยู่สองทาง คือ ออกจากระบบโดยเป็นเมล็ดข้าวซึ่งมีค่าเท่ากับ 101.74 กิโลกรัมต่อรอบการผลิต หรือประมาณ 80% และมีฟอสฟอรัสที่ไหลออกจากระบบ โดยการระบายนํ้าออกจากพื้นที่การเกษตรเท่ากับ 2.20 กิโลกรัมต่อรอบการผลิต หรือประมาณ 2% โดยฟอสฟอรัสจะถูกระบายออกสู่แม่นํ้าโดยการไหล แบบ Drained และ Runoff และยังมีฟอสฟอรัสอีก 23.37 กิโลกรัมต่อรอบการผลิต หรือประมาณ 18% ยังตกค้างอยูในพื้นที่การเกษตร
Description
Phayao Lake is receiving large number of Nutrient loads especially Phosphorus (P) from agriculture. This contributes to Eutrophication and deteriorate water quality. This research aims to analysis Phosphorus flow in order to reduce Phosphorus load to Phayao Lake by using Material Flow Analysis Method base on mass balance theory. The case study area is 24 rai of paddy field near Phayao Lake. Input are from fertilizer 96 kg./crop or 85% P, from irrigation water 1.53 kg./crop or about 1%, from young rice plant 5.93 kg./crop or 5% P, the last time of straw in paddy field 23.85 kg./crop or 19% P. Output are from rice product 101.74 kg./crop or 80% P and from drained and runoff 2.20 kg./crop or 2% P there was a stock of Phosphorus 23.37 kg./crop or 18% P.
Keywords
ฟอสฟอรัส, ธาตุอาหาร, ยูโทรฟิเคชั่น, การไหลของสาร, Phosphorus, Nutrient, Eutrophication, Flow
Citation
จันทร์จิรา ช่ออังชัญ. (2555). การวิเคราะห์การไหลของฟอสฟอรัสในระบบนาข้าว : กรณีศึกษานาข้าวริมน้ำกว๊านพะเยา. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยพะเยา]. ฐานข้อมูลคลังปัญญาดิจิทัล มหาวิทยาลัยพะเยา (UP Digital Collections: UPDC).