Browsing by Author "จิราภา วงศ์ศา"

Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Item
    ความสัมพันธ์ของปริมาณสารเคมีกำจัดศัตรูพืช คุณภาพน้ำและความหลากหลายของสาหร่ายสีเขียว บริเวณห้วยแม่เหยี่ยน อ.เมือง จ.พะเยา
    (มหาวิทยาลัยพะเยา, 2024) จิราภา วงศ์ศา
    ลิ้นจี่เป็นผลไม้เศรษฐกิจที่สำคัญของจังหวัดพะเยา พบการปลูกลิ้นจี่อย่างแพร่หลายในหลายพื้นที่ โดยลักษณะพื้นที่ปลูกส่วนใหญ่จะเป็นบริเวณเชิงเขา มีการใช้สารเคมีทางการเกษตรอย่างกว้างขวางเพื่อควบคุมศัตรูพืช ซึ่งอาจเกิดการตกค้างและส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมโดยเฉพาะแหล่งน้ำ คุณภาพน้ำรวมถึงความหลากหลายทางชีวภาพในแหล่งน้ำ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณการตกค้างของสารเคมีกำจัดศัตรูพืช คุณภาพน้ำ และความหลากหลายของสาหร่ายสีเขียวบริเวณห้วยแม่เหยี่ยน อ.เมือง จ.พะเยา ซึ่งเป็นพื้นที่รองรับน้ำจากสวนลิ้นจี่ รวมระยะเวลาการศึกษา 1 ปี ตั้งแต่เดือนมกราคมถึงเดือนธันวาคม พ.ศ. 2565 โดยแบ่งพื้นที่ศึกษาเป็น 6 สถานี จากการศึกษาพบการตกค้างของสารไซเปอร์เมทรินในแหล่งน้ำสูงถึง 29.27 มิลลิกรัม/ลิตร และตกค้างมากที่สุดในสถานี P4 เดือนมีนาคมซึ่งสอดคล้องกับช่วงการฉีดพ่นสารเคมีของเกษตรกร การศึกษาคุณภาพน้ำด้านเคมี กายภาพ และชีวภาพ แสดงให้เห็นถึงอิทธิพลทั้งในเชิงพื้นที่และเชิงฤดูกาลต่อคุณภาพน้ำ การวิเคราะห์ดัชนีคุณภาพน้ำ (WQI) พบว่า คะแนนคุณภาพน้ำลดลงอย่างมีนัยสำคัญจากสถานีต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ แสดงถึงอิทธิพลของการเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดินและกิจกรรมของมนุษย์ โดยเฉพาะในพื้นที่ชุมชน (P5) แหล่งน้ำมีคุณภาพเสื่อมโทรม การศึกษาความหลากหลายของสาหร่ายพบทั้งหมด 198 สปีชีส์ โดยจีนัสที่พบมากที่สุด 5 อันดับแรก คือ Scenedesmus sp. คิดเป็น 18.69% รองลงมา คือ Cosmarium sp. (18.18%), Closterium sp. (13.13%), Staurastrum sp. (7.58%) และ Pediastrum sp. (5.56%) สปีชีส์ที่มีความโดดเด่นในการกระจายตัวสูงสุด คือ Pediastrum duplex var. duplex ในขณะที่ Pediastrum tetras var. tetraodon มีความโดดเด่นด้านความอุดมสมบูรณ์ ดัชนีความหลากหลาย (H’) และความสม่ำเสมอ (J’) พบสูงสุดที่สถานี P3 (บ่อปลา) ผลการวิเคราะห์ความสัมพันธ์จาก CCA แสดงถึงความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณการตกค้างของไซเปอร์เมทริน คุณภาพน้ำและสาหร่ายที่สถานี P3 ในขณะที่การวิเคราะห์ความสัมพันธ์โดย Pearson’s correlation coefficient พบความสัมพันธ์เฉพาะสาหร่ายกับคุณภาพน้ำ การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ทั้ง 2 วิธีให้ผลที่แตกต่างกัน จึงไม่สามารถสรุปได้อย่างชัดเจนถึงความสัมพันธ์ของการตกค้างของไซเปอร์เมทรินกับคุณภาพน้ำและสาหร่ายและยังต้องการการทดสอบเพิ่มเติมในอนาคตต่อไป